1. Kiến nghị: Đề nghị cho thuê đất khai trường năm thứ nhất.
Trả lời: Ngày 21/12/2017, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tổ chức thẩm định nhu cầu sử dụng đất dự án khai thác mỏ Bauxit Nhân Cơ – Đắk Nông (Khai trường năm thứ nhất) của Công ty Nhôm Đắk Nông – TKV.
Do đó, Đề nghị Công ty Nhôm TKV bổ sung hồ sơ gửi đến Trung tâm hành chính công để Sở Tài nguyên và Môi trường đủ căn cứ ban hành văn bản thẩm định theo biên bản cuộc họp ngày 21/12/2017. Thành phần hồ sơ cụ thể như sau:
- Về năng lực tài chính: Đề nghị đơn vị cung cấp hồ sơ chứng minh năng lực tài chính để thực hiện dự án: Báo cáo tài chính đã được kiểm toán và khả năng huy động vốn theo đúng quy định
- Đối với Diện tích chồng lấn giữa dự án nhà máy sản xuất Almin Nhân Cơ và dự án khai thác mỏ Bau xit thì phải thuê đất theo giấy phép khai thác khoáng sản và phải điều chỉnh dự án Nhà máy sản xuất Almin Nhân Cơ trước khi lập hồ sơ thuê đất để khai thác.
- Liên hệ Sở Kế hoạch và Đầu tư để thực hiện ký quỹ đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư.
2. Kiến nghị: Các hộ dân đề nghị thu hồi hết phần diện tích đất còn lại (phần diện tích nằm ngoài ranh giới cấp phép khai thác mỏ Alumin Nhân Cơ).
Trả lời: Để giải quyết những kiến nghị của các hộ dân, UBND tỉnh đã có buổi khảo sát thực địa ngày 03/4/2018 với đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường; đại diện Tập đoàn Than – Khoáng sản Việt Nam và các đơn vị có liên quan để giải quyết. Quá trình thực hiện cụ thể như sau:
2.1 Hồ sơ về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư:
Qua việc kiểm tra hồ sơ, tổ chức xác minh thực tế cho thấy: Diện tích đất của 28 hộ đề nghị thu hồi hết khoảng 22 ha nằm giáp biên với ranh giới mỏ (ranh giới khai thác), hầu hết nằm ở sườn đồi có địa hình dốc có nguy cơ sạt lở cao (nhất là mùa mưa bão). Diện tích còn lại không nhiều so với tổng diện tích mỏ (22 ha/3.000 ha). Toàn bộ diện tích này nằm ngoài ranh giới được cấp phép khai thác và nằm ngoài ranh giới thân quặng đã được phê duyệt trữ lượng tại Quyết định số 848/QĐ-HĐTLKS của Hội đồng đánh giá trữ lượng khoáng sản quốc gia. Đây là lý do dẫn đến việc các hộ dân tiếp tục canh tác gặp rất nhiều khó khăn. Do đó, xét thấy việc các hộ dân kiến nghị thu hồi hết diện tích còn lại là phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương.
2.2 Những vướng mắc liên quan đến cơ sở pháp lý:
Ngày 21/3/2018, UBND tỉnh Đắk Nông đã tổ chức cuộc họp nghe Ban quản lý dự án Nhà máy Alumin Nhân Cơ, UBND huyện Đắk R’lấp và các ngành báo. Theo đó đã xác định các vướng mắc chính hiện nay đó là:
- Tổng diện tích đất của 28 hộ dân đề nghị thu hồi hết theo báo cáo của Ban quản lý dự án Nhà máy Alumin Nhân Cơ - Vinacomin là 22 ha là diện tích nằm ngoài quy hoạch dự án Khai thác mỏ Bauxit Nhân Cơ - Đắk Nông. Do đó, nếu thu hồi thì phải điều chỉnh, bổ sung quy hoạch khai thác mỏ; điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp.
- Theo khoản 3 Điều 11 Thông tư 33/2017/TT-BTNMT ngày 29/9/2017 của Bộ Tài nguyên và Môi trường, sửa đổi, bổ sung Thông tư số 37/2014/TT-BTNMT ngày 30 tháng 6 năm 2014 quy định chi tiết về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất quy định:
“Điều 6a. Bồi thường, hỗ trợ đối với phần diện tích đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở còn lại sau thu hồi không đủ điều kiện để tiếp tục sử dụng
Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở khi Nhà nước thu hồi đất mà phần diện tích đất còn lại của thửa đất sau thu hồi không đủ điều kiện để tiếp tục sử dụng theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, nếu người sử dụng đất có đơn đề nghị thu hồi đất thì Ủy ban nhân dân có thẩm quyền xem xét, quyết định thu hồi đất. Trong trường hợp thu hồi đất thì thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ theo quy định của pháp luật và được thể hiện trong phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.”
Theo quy định tại khoản 1 Điều 9 Quyết định số 07/2015/QĐ-UBND ngày 29/01/2015 của UBND tỉnh Đắk Nông về xử lý một số trường hợp bồi thường, hỗ trợ về đất:
“1. Trường hợp diện tích còn lại đối với thửa đất nông nghiệp nhỏ hơn diện tích tối thiểu được phép tách thửa theo quy định của Ủy ban nhân dân tỉnh hoặc không đủ điều kiện để canh tác, sản xuất do không có đường đi vào và người sử dụng đất có đơn đề nghị Nhà nước thu hồi thì UBND cấp huyện xem xét, ra quyết định thu hồi đất và bồi thường, hỗ trợ theo Quy định này. Kinh phí bồi thường do chủ đầu tư dự án chi trả và được tính vào tổng mức đầu tư của dự án. Diện tích đất nông nghiệp còn lại đủ hay không đủ điều kiện để canh tác, sản xuất do Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng và UBND cấp xã căn cứ tình hình thực tế xác định và trình UBND cấp huyện quyết định…”
Đối chiếu với các Quy định trên thì diện tích còn lại của các hộ dân lớn hơn diện tích tối thiểu được phép tách thửa theo Quyết định số 32/2014/QĐ-UBND ngày 26/12/2014 của UBND tỉnh Đắk Nông về việc ban hành quy định về hạn mức giao đất, công nhận quyền sử dụng đất và diện tích được tách thửa đối với tổ chức, hộ gia đình và cá nhân trên địa bàn tỉnh Đắk Nông (trên 500 m2) nên không đủ điều kiện thu hồi.
2.3 Kiến nghị, đề xuất phương án xử lý:
Từ những khó khăn vướng mắc trên, để đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người dân và Doanh nghiệp trong việc thu hồi đất, thuê đất để khai thác khoáng sản, UBND tỉnh Đắk Nông đã có Văn bản đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường chấp thuận việc thu hồi diện tích đất còn lại của 28 hộ dân nêu trên để cho TKV thuê sử dụng làm công trình phụ trợ phục vụ khai thác mỏ và vành đai an toàn, bảo vệ môi trường hạn chế sạt lở đất trong quá trình khai thác. Ủy quyền cho UBND tỉnh Đắk Nông xử lý những khu vực đất bị ảnh hưởng tương tự trong những năm tiếp theo thực hiện công tác đền bù, giải phóng mặt bằng của dự án Khai thác mỏ; đồng thời đề nghị TKV có trách nhiệm phối hợp với các đơn vị có liên quan thực hiện các bước tiếp theo và sớm hoàn thiện phương án sử dụng đất sau khi khai thác mỏ để báo cáo UBND tỉnh Đắk Nông xem xét giải quyết.
Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có ý kiến phản hồi của Bộ Tài nguyên và Môi trường để triển khai thực hiện.