Tại Hội nghị, Bộ trưởng Bùi Quang Vinh cho biết, Luật Đầu tư công số 49/2014/QH13 được Quốc hội thông qua ngày 18/6/2014 đã có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2015 nhằm tạo lập hệ thống cơ sở pháp lý đồng nhất, nâng cao hiệu quả đầu tư công, với nhiều điểm mới áp dụng theo thông lệ quốc tế sẽ tạo sự chủ động cho các bộ, ngành, địa phương trong triển khai thực hiện như chủ động sắp xếp tổng mức vốn đầu tư cho giai đoạn 5 năm; rà soát danh mục dự án đầu tư, bao gồm dự án chuyển tiếp, dự án khởi công mới; dự kiến phương án phân bổ vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2016-2020. Luật được Quốc hội thông qua với số phiếu rất cao, nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của các tổ chức quốc tế, song công tác triển khai sẽ còn rất nhiều khó khăn. Để chuyển từ kế hoạch hàng năm sang kế hoạch 5 năm, các bộ, ngành, địa phương cần phải xác định kế hoạch phân bổ ngân sách nhà nước dành cho đầu tư phát triển trong 5 năm tới theo từng nguồn vốn và triệt để giải quyết vấn đề nợ đọng cơ bản. 

Trình bày hướng dẫn lập kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2016-2020, Vụ trưởng Vụ Tổng hợp kinh tế quốc dân, Bộ KH&ĐT cho biết, để chuẩn bị cho việc xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 23/CT-TTg ngày 05/8/2014 về lập kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 và Bộ KH&ĐT đã có văn bản hướng dẫn số 5318/BKHĐT-TH ngày 15/8/2014. Cụ thể, phạm vi lập kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 của các bộ, ngành, địa phương bao gồm: vốn ngân sách nhà nước (NSNN), vốn trái phiếu Chính phủ, vốn từ nguồn thu để lại cho đầu tư nhưng chưa đưa vào cân đối NSNN, vốn ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài, vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước, vốn trái phiếu chính quyền địa phương và các khoản vốn vay khác của ngân sách địa phương.

Việc lập kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2016-2020 phải được thực hiện theo các căn cứ và nguyên tắc nhằm thực hiện các mục tiêu, định hướng phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016-2020, phù hợp với khả năng cân đối nguồn vốn đầu tư công và thu hút các nguồn vốn đầu tư của các thành phần kinh tế khác trong và ngoài nước, cũng như của từng ngành, lĩnh vực, địa phương. Trong tổng số vốn kế hoạch đầu tư công giai đoạn 2016-2020, đối với từng nguồn vốn, các bộ, ngành, địa phương chỉ phân bổ 85% tổng số vốn, còn lại 15% để dự phòng xử lý các vấn đề phát sinh trong quá trình triển khai kế hoạch đầu tư công trung hạn trong từng năm cụ thể.

Theo quy định tại Chỉ thị số 23/CT-TTg, giai đoạn 2016-2020 chỉ có 2 chương trình mục tiêu quốc gia là Chương trình mục tiêu quốc gia Giảm nghèo bền vững và Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thông mới được thực hiện, còn lại 14 chương trình mục tiêu quốc gia triển khai trong giai đoạn 2011-2015 sẽ được rà soát, lồng ghép vào  02 Chương trình nêu trên. Về chương trình mục tiêu, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu giảm tối đa số lượng chương trình mục tiêu giai đoạn 2016-2020 theo hướng lồng ghép các chương trình  sao cho cấp có thẩm quyền phê duyệt không quá 2 chương trình mục tiêu cho mỗi ngành, lĩnh vực.

Trên cơ sở các căn cứ và nguyên tắc nêu trên, dự kiến khả năng cân đối các nguồn vốn đầu tư công, khả năng huy động các nguồn vốn khác để thực hiện các chương trình, dự án đầu tư công; các giải pháp huy động vốn đầu tư phát triển giai đoạn 2016-2020, các bộ, ngành, địa phương tổ chức rà soát dự kiến danh mục các dự án đầu tư công và lập kế hoạch đầu tư trung hạn 5 năm 2016-2020 của từng nguồn vốn theo đúng quy định. Kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2016-2020 của các bộ, ngành, địa phương được xây dựng theo quy trình thống nhất và báo cáo cấp có thẩm quyền cho ý kiến phê duyệt gửi cho Bộ KH&ĐT theo 3 lần dự thảo. Dự thảo kế hoạch lần thứ nhất là giai đoạn dự kiến sơ bộ về nhu cầu đầu tư. Dự thảo kế hoạch lần thứ hai gửi Bộ KH&ĐT trước ngày 30/6/2015, đây là giai đoạn tiếp tục hoàn thiện dự thảo kế hoạch của các bộ, ngành, địa phương. Bộ KH&ĐT sẽ tổng hợp, trình Chính phủ dự thảo kế hoạch và phương án phân bổ vốn cho các bộ, ngành, địa phương trình Thủ tướng Chính phủ để báo cáo Quốc hội. Dự thảo lần thứ ba gửi Bộ KH&ĐT trước ngày 20/11/2015, đây là giai đoạn phân bổ chi tiết kế hoạch đầu tư trung hạn để báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định giao kế hoạch.

Trong khuôn khổ báo cáo hướng dẫn xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn, Vụ trưởng Vụ Tổng hợp kinh tế quốc dân cũng trình bày về việc rà soát dự kiến danh mục dự án đầu tư công giai đoạn 2011-2015 chuyển tiếp và các dự án khởi công mới giai đoạn 2016-2020; Lập kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2016-2020; Lập kế hoạch đầu tư phát triển nguồn ngân sách nhà nước 5 năm 2016-2020 của các bộ, ngành, địa phương; Lập kế hoạch đầu tư nguồn vốn trái phiếu Chính phủ 5 năm 2016-2020; Lập kế hoạch đầu tư từ nguồn thu để lại cho đầu tư nhưng chưa đưa vào cân đối ngân sách nhà nước 5 năm 2016-2020; Lập kế hoạch vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước trung hạn 5 năm; Lập kế hoạch vốn ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài giai đoạn 2016-2020; Lập kế hoạch vốn trái phiếu chính quyền địa phương, vốn vay khác của ngân sách địa phương.

Tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT đã chủ trì phiên thảo luận, giải đáp những thắc mắc, tình huống thực tế tại các địa phương và một số chương trình, dự án với những nội dung cụ thể như vấn đề giải ngân ODA, việc phê duyệt các chương trình mục tiêu quốc gia, thẩm định chủ trương đầu tư đối với các dự án lớn, xác định mức vốn ngân sách Trung ương, mức vốn trái phiếu Chính phủ, thống kê, tính toán số nợ đọng cơ bản... Hội nghị một lần nữa khẳng định sự quyết tâm của Bộ KH&ĐT nói riêng và toàn thể các bộ, ngành, địa phương nói chung trong việc đưa Luật Đầu tư công triển khai trong thực tế, bảo đảm sự công bằng, minh bạch và nâng cao hiệu quả đầu tư công trong thời gian tới./.