Hội thảo Giải pháp tài chính cho doanh nghiệp trong bối cảnh hội nhập.do Tạp chí Tài chính doanh nghiệp phối hợp với Hội Tư vấn Thuế Việt Nam (VTCA), VCCI và Ngân hàng TMCP Phát triển TP. Hồ Chí Minh (HDBank) tổ chức, ngày 10/5/2019.

Nhiều doanh nghiệp vẫn loay hoay trong việc tiếp cận vốn

Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Quang Vinh, Tổng thư ký VCCI cho rằng, giải pháp tài chính cho doanh nghiệp nằm ở hai giải pháp chính đó là thuế và tín dụng. Trong đó, thuế mang tính động lực cho doanh nghiệp đặt mục tiêu để phát triển; còn tín dụng giúp các doanh nghiệp trực tiếp giải quyết những vướng mắc, tháo gỡ khó khăn để đưa doanh nghiệp đi lên. Cả hai giải pháp đều rất quan trọng và có tính quyết định rất cao đến sự phát triển của mỗi doanh nghiệp thời mở cửa hội nhập.

Cụ thể, những năm gần đây, nguồn tín dụng nhà nước đã tạo động lực cho các doanh nghiệp cải cách và tăng trưởng rõ rệt. Tín dụng chủ yếu tập trung vào lĩnh vực sản xuất, kinh doanh là động lực của tăng trưởng kinh tế và các lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ, như: tín dụng nông nghiệp, nông thôn tăng 21,41%; tín dụng công nghiệp và xây dựng tăng 9,91%; tín dụng thương mại và dịch vụ tăng 16,57%; tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tăng 15,57%; tín dụng đối với lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ tăng 14,58%.

Tăng trưởng tín dụng đã góp phần hỗ trợ tích cực cho tăng trưởng kinh tế, đặc biệt, năm 2018 tăng trưởng kinh tế đạt 7,08% - cao nhất trong 11 năm trở lại đây.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước còn giảm lãi suất cho gần 60.000 tỷ đồng đối với các khoản vay cũ cho gần 3.300 doanh nghiệp và một số khách hàng khác.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Quang Vinh, bên cạnh những kết quả đạt được, thì nhiều doanh nghiệp vẫn còn khó khăn và loay hoay trong việc tiếp cận và triển khai các chương trình, chính sách cho vay của Nhà nước. Công tác cải cách thủ tục hành chính và các hoạt động hỗ doanh nghiệp phát triển sản xuất, kinh doanh tại một số địa phương chưa đạt được hiệu quả cao, phần nào ảnh hưởng đến việc tiếp cận nguồn vốn vay ngân hàng của doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp, đặc biệt doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa đáp ứng được điều kiện vay vốn do năng lực tài chính còn hạn chế, thiếu vốn đối ứng; dự án, phương án sản xuất, kinh doanh thiếu khả thi, sản xuất tự phát, khả năng hoàn vốn thấp. Công tác hạch toán kế toán thiếu chuyên nghiệp, thông tin tài chính thiếu minh bạch, trong khi đó lại thiếu tài sản đảm bảo, hạn chế khả năng tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Việt Hưng, Vụ Tài chính Ngân hàng - Bộ Tài chính cho biết thêm, hiện nay, các doanh nghiệp đang tiếp cận vốn thông qua các định chế tài chính nhà nước, gồm: Ngân hàng Phát triển Việt Nam và khoảng 40 quỹ tài chính nhà nước, như: Quỹ Hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, Quỹ Bảo lãnh tín dụng…

Tuy nhiên, cơ chế, chính sách hỗ trợ vốn cho khối doanh nghiệp nhỏ và vừa còn hạn chế, như: chưa phát triển đồng bộ, vẫn đang trong quá trình xây dựng, hoàn thiện, một số cơ chế chính sách còn chậm thay đổi so với tình hình thực tế; một số cơ chế chính sách tuy được ban hành nhưng vẫn còn chưa hoàn toàn khả thi; năng lực tài chính của các định chế tài chính còn hạn chế, quy mô còn nhỏ. 

Doanh nghiệp cần cải thiện tính minh bạch, công khai

Đề xuất giải pháp nâng cao khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp trong thời gian tới, ông Nguyễn Việt Hưng cho rằng, về phía quản lý nhà nước, trước hết, cần tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện chính sách về hỗ trợ cho doanh nghiệp tiếp cận các nguồn vốn tín dụng từ các định chế tài chính nhà nước. Đồng thời, hoàn thiện về cơ cấu tổ chức, nâng cao hiệu quả hoạt động của các định chế tài chính theo hướng chuyên nghiệp, hiệu quả; xây dựng cơ chế hỗ trợ cho doanh nghiệp theo hướng đơn giản hóa về thủ tục cho vay và điều kiện vay, tài sản bảo đảm; tăng cường năng lực tài chính cho các định chế tài chính nhà nước, qua đó nâng cao khả năng hỗ trợ tốt hơn cho doanh nghiệp. Đối với doanh nghiệp, cần cải thiện tính minh bạch, công khai thông tin; nâng cao năng lực tài chính, quản trị điều hành, nâng cao khả năng áp dụng công nghệ… để tăng khả năng tiếp cận vốn.

Đứng về phía ngân hàng, ông Nguyễn Việt Bắc, Vụ Tín dụng các ngành kinh tế - Ngân hàng Nhà nước cho rằng, để nâng cao hiệu quả của các chương trình tín dụng đặc thù nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, kịp thời tháo gỡ khó khăn và đáp ứng nhu cầu vốn vay cho sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, trong thời gian tới ngành ngân hàng sẽ tập trung vào một số giải pháp, cụ thể sau:

Thứ nhất, tiếp tục chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát ở mức độ hợp lý, bảo đảm lãi suất và tỷ giá hối đoái ổn định, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô để tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho các doanh nghiệp.

Thứ hai, tập trung thực hiện và triển khai đồng bộ các giải pháp tại Đề án tái cơ cấu hệ thống tổ chức tín dụng và xử lý nợ xấu, góp phần khơi thông nguồn vốn tín dụng cho nền kinh tế. Rà soát, hoàn thiện khung khổ pháp lý tạo điều kiện cho mọi thành phần kinh tế được mở rộng vay vốn theo năng lực kinh doanh và thực lực tài chính, đa dạng các kênh, hình thức tiếp cận vốn tín dụng cho doanh nghiệp.

Thứ ba, tiếp tục nghiên cứu, xây dựng hành lang pháp lý phát triển các sản phẩm tín dụng, dịch vụ ngân hàng mới nhằm tạo thêm kênh dẫn vốn cho doanh nghiệp phục vụ sản xuất, kinh doanh trong bối cảnh hội nhập quốc tế.

Cùng với đó, tiếp tục phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương các tỉnh, thành phố triển khai chương trình kết nối ngân hàng – doanh nghiệp để cùng với chính quyền các địa phương trực tiếp tháo gỡ đồng bộ những khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp trong quan hệ tín dụng với ngân hàng.

Còn theo bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam, hiện nay chính sách quản lý đang nghiêng về nhà quản lý. Chẳng hạn, chính sách tín dụng phải bảo đảm an toàn cho ngân hàng, chính sách thuế bảo đảm thuận lợi cho cán bộ thuế, trong khi đó lại tạo gánh nặng, rủi ro cho doanh nghiệp. Do đó, bà Cúc đề xuất, mục tiêu của chính sách quản lý cần phải bình đẳng giữa nhà quản lý với doanh nghiệp./.