Chuyên đề

Chỉ số gia nhập thị trường trong PCI được đánh giá dựa trên các chỉ tiêu thành phần chủ yếu liên quan đến thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp và hoàn thiện các thủ tục để chính thức hoạt động, bao gồm: Thời gian đăng ký thành lập doanh nghiệp; thời gian thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp; tỷ lệ doanh nghiệp cần thêm giấy phép kinh doanh khác; tổng số giấy đăng ký và giấy phép cần thiết để chính thức hoạt động; thời gian chờ đợi để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; thủ tục tại bộ phận một cửa có được niêm yết công khai không? hướng dẫn về thủ tục tại bộ phận một cửa có rõ ràng, đầy đủ không? cán bộ tại bộ phận một cửa có am hiểu về chuyên môn, có nhiệt tình, thân thiện không? có ứng dụng tốt công nghệ thông tin tại bộ phận một cửa không?

Gia nhập thị trường được xem là bước đầu tiên rất quan trọng đối với mỗi doanh nghiệp. Nếu được tạo thuận lợi thì không chỉ doanh nghiệp được hưởng lợi, mà chính địa phương cũng được hưởng lợi sau khi doanh nghiệp đi vào hoạt động.

Chỉ số gia nhập thị trường của mỗi tỉnh được chấm điểm cao hay thấp chính là sự phản ánh trung thực thái độ của doanh nghiệp đối với cơ quan chức năng và chính quyền trong việc tạo điều kiện cho họ được tham gia thị trường như thế nào.

Chỉ số Gia nhập thị trường có trọng số là 5%, với 10 chỉ tiêu do Sở Kế hoạch và Đầu tư đầu mối triển khai, trực tiếp thực hiện 09 chỉ tiêu; Văn phòng UBND tỉnh thực hiện 01 chỉ tiêu.

Chỉ số Gia nhập thị trường năm 2020 tỉnh Đắk Nông đạt 8,03 điểm, đã tăng 1,27 điểm, đứng thứ 25 so với cả nước, tăng 22 bậc so với năm 2019. Hầu hết các chỉ tiêu trong số 10 chỉ tiêu thành phần đều đạt kế hoạch, có 01chỉ tiêu chưa đạt kế hoạch là số ngày đăng ký doanh nghiệp trung bình theo cảm nhận của doanh nghiệp là 5 ngày, tuy nhiên chỉ tiêu này vẫn cao hơn trung vị của cả nước.

Báo cáo PCI 2020, đã cho thấy tỉnh Đắk Nông có một số chuyển biến rõ nét bao gồm mức độ năng động, sáng tạo của chính quyền cấp tỉnh gia tăng, công tác giải quyết vướng mắc, khó khăn cho doanh nghiệp đã có những cải thiện rõ rệt, môi trường kinh doanh bình đẳng hơn, các doanh nghiệp gặp thuận lợi hơn trong việc tiếp cận thông tin, thiết chế pháp lý và an ninh trật tự được củng cố, gánh nặng chi phí không chính thức tiếp tục giảm, cải cách hành chính có kết quả tích cực…

* Nguyên nhân chủ quan

Việc bố trí cán bộ tiếp nhận hồ sơ đã được Sở Kế hoạch và Đầu tư cân nhắc, quyết định dựa trên hai tiêu chí là chuyên môn và kỹ năng giao tiếp. Bản thân cán bộ tiếp nhận hồ sơ đã rất tích cực và cố gắng trong việc nắm bắt các quy định về thủ tục hành hành chính về đầu tư, kinh doanh (tổng số 154 thủ tục); mặt khác số lượng hồ sơ doanh nghiệp nộp rất nhiều (bao gồm cả thành lập mới, thay đổi nội dung, tạm ngừng, giải thể…), năm 2020 là 9.123 hồ sơ, nên trong quá trình hướng dẫn khó tránh khỏi những thiếu sót về mặt nội dung của thủ tục đó.

Chỉ số này bị chi phối bởi: Trung tâm Hành chính công và phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư (tiếp nhận hồ sơ, thực hiện quy trình thủ tục hành chính một cửa liên thông, ngoài ra các cơ quan khác cũng có liên quan: cơ quan Thuế (mở mã số thuế, biên lai thuế); Tài nguyên và Môi trường hoặc UBND huyện, thị xã (giải phóng mặt bằng…, thủ tục đất đai), cơ quan công an (thủ tục cấp chứng nhận PCCC); các tổ chức tín dụng (mở tài khoản)…

* Nguyên nhân khách quan

- Theo quy định của Luật Doanh nghiệp năm 2014 thì thời gian đăng ký thành lập doanh nghiệp tối đa là 3 ngày làm việc kể từ khi nhận được hồ sơ hợp lệ và theo Báo cáo tổng hợp tình hình giải quyết hồ sơ của Phòng Đăng ký kinh doanh từ Hệ thống Đăng ký doanh nghiệp quốc gia thì không có hồ sơ nào giải quyết bị quá hạn (quá 2 ngày làm việc). Như vậy, có thể thấy yếu tố làm kéo dài 5 ngày làm việc theo kết quả PCI 2020, xuất phát từ người đăng ký thành lập doanh nghiệp đã mất nhiều thời gian để tìm hiểu và chuẩn bị hồ sơ theo quy định hoặc doanh nghiệp tính thêm phần thời gian thuê các dịch vụ hỗ trợ vào thủ tục hành chính.

- Một phần nguyên nhân trên dẫn tới doanh nghiệp sau khi được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lại phải tiếp tục đi tìm hiểu các thủ tục liên quan đến điều kiện kinh doanh qua đó phần nào kéo dài thời gian chờ đợi để chính thức đi vào hoạt động (nguyên nhân chính là điều kiện kinh doanh làm kéo dài thời gian để doanh nghiệp đi vào hoạt động).

- Việc thực hiện tiếp nhận hồ sơ đăng ký doanh nghiệp tại Trung tâm hành chính công có thuận lợi là tập trung tại một đầu mối của tỉnh, tuy nhiên với những thủ tục đơn giản có thời gian xử lý ngắn (trong 01 buổi làm việc) thì doanh nghiệp không được hưởng lợi vì hồ sơ phải luân chuyển qua lại giữa cơ quan xử lý hồ sơ và Trung tâm hành chính công làm kéo dài thêm thời gian.

* Giải pháp để cải thiện chỉ số gia nhập thị trường

Để cải thiện điểm số và nâng bậc ở chỉ số gia nhập thị trường; cần tăng cường kiểm tra, giám sát đối với đội ngũ cán bộ, công chức trong thực thi nhiệm vụ; xử lý nghiêm những trường hợp không làm tròn trách nhiệm, có thái độ nhũng nhiễu, gây phiền hà. Cùng với đó, tiếp tục quan tâm, hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp mới đi vào hoạt động, doanh nghiệp đang gặp khó khăn….

Đối với Sở Kế hoạch và Đầu tư cần tiếp tục chỉ đạo sát sao Phòng Đăng ký kinh doanh cải thiện phương pháp làm việc, rút ngắn thời gian đăng ký doanh nghiệp, hướng dẫn và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp thực hiện dịch vụ công trực tuyến mức độ 4. Tăng cường công khai, minh bạch các thủ tục hành chính có liên quan đến đăng ký doanh nghiệp,

 Từ ngày 10/7/2021, 100% thủ tục hành chính lĩnh vực Đăng ký thành lập doanh nghiệp sử dụng dịch vụ công trực tuyến trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp để thực hiện việc nộp hồ sơ đăng ký thành lập mới/thay đổi nội dung/tạm ngừng/giải thể doanh nghiệp.

Khắc phục những bất cập, hạn chế, Sở sẽ tiếp tục rà soát, đề xuất đẩy mạnh hơn nữa việc cải cách hành chính, đơn giản hóa thủ tục, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính; nâng cao trách nhiệm, thái độ ứng xử của đội ngũ cán bộ, công chức trực tiếp làm việc với nhà đầu tư, doanh nghiệp.